Knopen zijn al zo oud als kleding. In de prehistorie en
oude culturen over de hele wereld zijn knopen gemaakt van steen, aardewerk,
jade, git, been, hout,schelpen, vuursteen, hoorn van rendier of van hert,
ivoor, brons, zilver en goud. Ze werden gebruikt om puur praktische redenen
of om te sieren, want zelfs een gewone knoop uit been was een versiering van
het kledingstuk.
Knopen van Koningen waren luxueuzer, zoals de gouden en glazen knopen die
gevonden werden in de graftombes van Mykene en rond de Middellandse
Zeeculturen. Er zijn knopen die dateren uit de 16e eeuw voor Christus.
Vrouwen zagen al vlug het belang van dit praktische object en de mogelijkheid
om er een juweel van te maken. Of ze Merovingisch, Etruskisch, Romeins of
Gallisch waren, vrouwelijke ijdelheid......
Knopengeschiedenis-Middeleeuwen
|
Vanaf de vijfde eeuw kende men de
ronde sluitingen, effen of versierd met geometrische motieven. Juweeltjes in
goud , zilver, parelmoer en bergkristal. Soms versierd met kleurige stenen.
Deze pracht en praal kende een achteruitgang als het mellenium naderde: het
jaar 1000 werd als de fatale datum voor het einde van de mensheid
voorgespiegeld. Maar als er niets spectaculairs gebeurt, vergeten het hof en
de grote heren promt alle doemen en penitenties van de onzekere tijden die
waren voorspeld.
De levensstandaard herstelde zich en dat uitte zich in rijk versierde
kleding. Goud- en zilversmeden vervaardigden gespen en haken, spelden en
broches in goud en zilver. De slotenmakers boden sluitingen aan, groot of
klein maar dan in ijzer, tin en koper.
|
Knopengeschiedenis- De
kruistochten
|
.
Door de Kruistochten
(11e-13e eeuw) werd de kunst om knopen te maken hier ingevoerd uit het Nabije
Oosten.
Wanneer het de gewoonte werd om de kledingstukken nauwer om het lichaam te
dragen, werd de rol van knopen belangrijker. In de dertiende eeuw werd het mode
om van pols tot elleboog nauwaansluitende mouwen te dragen zowel voor vrouwen
als voor mannen.
Er zijn prenten bekend waarop een rij van dichtbij elkaar geplaatste kleine
knoopjes te zien zijn als mouw en lichaamsversiering. Ook om praktische redenen
want het alternatief was de mouwnaden elke morgen vastnaaien en 's avonds
opnieuw lostornen. Er waren vrouwen die dat deden omdat ze knopen te losbandig
vonden. Valse bescheidenheid als men weet dat in die tijd zijdelingse splitten
in hemd,
bovenkleed en boerenrok die
glimp van het onderhemd en soms de huid lieten zien, gangbaar waren.
Volgens de Kerk gingen de poorten van de hel open en knopen werden gecensureerd
voor beide seksen. Alleen veters konden de "onbetamelijkheid van
kleding"verhinderen
Knopengeschiedenis- Begin
veertiende eeuw
|
Begin veertiende eeuw zijn er vrouwen die hun taille
accentueren. De knopenmakers varen er wel bij; tot 38 knopen vooraan, 20 aan
elke mouw, nog eentje op een plooi, rond de halsuitsnijding, als juweel....
Verschillende ambachtslui vervaardigden knopen: juweliers, emailleerders,
knopenslagers, speelgoedmakers en houtbewerkers. Ook paternostermakers maakten
goedkope knopen uit simpele materialen zoals been en hoorn.
In de dertiende eeuw werden door de Heilige Lodewijk de bevoegdheden van de
ambachten vastgelegd:
-hoorn, been en ivoor werden gereserveerd voor de paternostermakers.
-knopenmakers kregen rechten op koper, messing en simpele materialen zoals
been en hoorn.
- de goudsmeden kregen edele metalen en glas.
Maar deze regeling bracht niet veel verheldering. Simpele knopen uit hout of
ijzer werden bedekt met een laagje stof waar rond sierlijk werd gevlochten,
een techniek die passementerie wordt genoemd. Ook damaquinage, het inwerken
van goud- of zilverdraad in ijzer of staal raakt bekend. Bergkristal en
marmer verwerkt tot mozaïk werd geapprecieerd, maar goud is nummer één
zowel voor knopen als voor juwelen. De goudsmid is koning.
|
Knopengeschiedenis - de
Renaissance
|
Tijdens de Renaissance en het begin van de zestiende eeuw
sierden knopen met stenen hoeden lijfjes, mouwen en jassen van welgestelde
heren en dames. Het waren kleine knopen met zilveren of gouden achtergrond,
kunstig bewerkt, dikwijls geëmailleerd en bezet met parels,
diamanten,robijnen, granaten, smaragden of bergkristal.
De lagere klasse droeg knopen van been, hout, tin, koper, brons, leder, stof
en mogelijk van glas.
Tijdens de vijftiende eeuw kennen onze streken een eerste vorm van
industriele ontwikkeling o.a. de boekdrukkunst. Ook het onstaan van markten
die georganiseerd werden naar aanleiding van religieuze feesten maakten dat
de knopenmakers hun waren op grotere schaal konden verkopen.
|
Knopengeschiedenis-de Zestiende
eeuw
|
In de zestiende eeuw kent de
emailleertechniek een heropleving. Deze techniek kende men al bij de oude
Grieken in de veertiende eeuw voor Christus en bestaat erin om verpulverde
email (glaspoeder al dan niet gekleurd) te laten smelten op een plat vlak.
Men kan hierin een tekening aanbrengen met dunne metaaldraden (cloisonné) of
met metaaloxides kleur aanbrengen, dan was het meer schilderen op email.
In de zeventiende eeuw waren knopen aan vesten en herenmantels gewoonlijk
klein, talrijk en even decoratief als functioneel, maar enkel voor mannen. Ze
werden gebruikt om kledingstukken aan elkaar vast te maken op de manier die
we nu nog kennen. Vrouwen sloten hun kledingstukken met veters, linten en
haakjes.
Knopengeschiedenis-de Zeventiende
eeuw
|
Tot in de zeventiende eeuw waren knopen echt juweeltjes.
De Schotse koningin Mary Stuart(1562-1568) bezat vele
"juweelknopen". Toen zij onthoofd werd in Londen in 1687, droeg zij
knopen in git en parel, vormgegeven als kleine eikels.
Voor de verzamelaars zijn de oudste knopen zelden te vinden. Wat nog wel te
vinden is zijn de Hollandse zilveren knopen uit de zeventiende eeuw. Deze
werden bevestigd met een agrafe (een staafje door het oog), zo konden ze voor
verschillende kledingstukken dienen.
|
Knopengeschiedenis - Laatste kwart
18e eeuw
|
Vanaf het laatste kwart van de
achttiende eeuw kwamen grote knopen in de mode. De grote sierknopenrage
duurde tot ongeveer 1815. De volgende 35 jaar kreeg de knoop een meer
funtionele en bescheiden rol hoewel de kwaliteit en het vakmanschap
onovertroffen was. Het dragen van knopen was een mannenzaak. Daarin kwam rond
1850 verandering.
Als de negentiende eeuw vorderde en tijdfens de industriële revolutie nieuwe
materialen werden uitgevonden en massaproduktie opgang kwam, ging de
kwaliteit sterk achteruit.
|
Knopengeschiedenis - Japanse
invloeden
|
In 1854 worden de Japanse havens opengesteld voor de
handel en kennen we in de jaren die erop volgen een golf van Japanse
invloeden:
- Satsuma`s: porselein met een karakteristiek craquelé glazuur en met
goudkorreltjes.
- Japanslak of Chinalak, een natuurlijkhars, had een groot succes
- Invoer van vermiljoenroed
- Zilver,email, ingelegd met parelmoer in Oosterse motieven.
Deze invloed duurt tot 1960.
|
|
|
Knopengeschiedenis - Koningin
Victoria
|
Na Lodewijk XIV, de Zonnekoning heeft niemand een grotere
impact gehad op de knopenindustrie als koningin Victoria van Engeland. Na de
dood van prins Albert in 1861, droeg zij enkel juwelen en knopen in git als
teken van rouw. En dit gedurende 25 haar. Die knopen en juwelen werden op
grote schaal nagemaakt in zwart glas, wat veel goedkoper was voor het gewonen
volk. Het glas werd gesmolten en geperst in stalen matrijzen in veel
verschillende motieven. Men kan dezelfde modellen terugvinden in metaal en
gekleurd glas.
|
Knopengeschiedenis - Plaatjes
knopen
|
Het is ook de periode van de knopen met afbeeldingen van
opera's, fabels, toneelstukken, kindertekeningen(Kate Greenaway), vogels,
bloemen... en dit alles in verschillende maten.
Op het einde van de negentiende eeuw kende het zilverwerk een opmars in
Engeland. Grote zilveren knopen met een grote halfedelsteen werden gedragen
om een cape of mantel te sluiten. Deze ' gay ninetees' zijn erg gezocht.
|
Knopengeschiedenis - Art Nouveau
Art Deco
|
Ook voor de knopen uit de Art Nouveau (1890-1920) wordt
veel zilver gebruikt, naast hoorn, schildpad,email en glas. In tegenstelling
tot de Art Deco (1910-1940) waarvoor meer glas, kunststof en glanzend metaal
werden gebruikt.
1918 is de grens die knopenverzamelaars hanteren om te spreken van oude of
moderne knopen.
|
Knopengeschiedenis-Moderne knopen
|
Van de moderne knopen kunnen we vermelden dat in 1920 de hempsknoopjes
op de markt kwamen in de vorm waarin we ze nu nog steeds kennen.
Enkele kortstondige stijlen:
-1940 doorzichtig glas,
-1920-1930: houtimitatie(Burwood en Syroco)
-1940-1950 bakeliet in kleuren.
-1950: halfdoorzichtig glas,
- na de tweede wereldoorlog: gekleurd glas
- in de jaren zestig: metaal gecombineerd met kunststof
Knopengeschiedenis- de Haute Couture
|
In de Haute Couture zijn er wel
enkele knopenontwerpers die op vraag van de Couturiers op beperkte schaal
knopen en gespen ontwerpen, enkele namen: Jean Clément, Jean Schlumberger,
Francois Hugo, Lucien Weingott, Line Vautrin, Hélène Méchin , Monique
Ogier en André Molco e.a.
Nadien was er enkel nog vraag naar knopen die wasmachine en droogtrommel
bestendig zijn, dus plastic met twee of vier gaatjes, zoals we ze nu algemeen
op onze kleding aantreffen.
geschreven door Griet van Ranst:
Deze tekst werd gebaseerd op informatie uit:
The Big Book of Buttons: E. Hughes en M. Lester-
Boutons: T. Gandouet
Buttons: N.Fink and M. Ditzler
Boutons: L. Allio
|
Dankwoord aan Griet
|
|
Mijn hartelijke dank gaat naar
Griet van Ranst die mij toestemming heeft gegeven om haar geschreven
Knopengeschiedenis aan mijn antique buttons website toe te voegen.
|
History of Buttons
|
Buttons are as old as clothing. In the Prehistory old
culters over the complete world buttons have been made of stone, pottery,
gade-stone, jet, bone, wood, shell, flint, horn of deer or stag, ivory,
bronze, argent and gold. They were used for purely practical reasons or as
decoration, because even an ordinary button from bone was a decoration of the
garment.
Buttons of Kings were more luxuously, such as buttons of gold and glass, wich
were found in the tombs of Mykene and sea cultures around the Meditarranean.
There are buttons from the 16th century v.C. Women saw rapidly the importance
of this practical object and the possibility to make a little gem. Etrucan,
Roman or Gaul, female vanity....
|
Button History- The Middel Ages
|
From the fifth century round
fences are known, flat or decorated with geometrical figures. Jewels in gold,
argent, mother of pearl and mount crystal. Sometimes decorated with colourful
stones. This great pomp and circumstance declined when the first millenium
approached: the year 1000 was promised to be the fatel date and the end of
humanety. But if nothing spectacular happens, the court and lords promptly
forget all doom and penitentials of the uncertain times which has been
predicted.
The standerd of living restored and the consequence was rich decorated
clothing. Gold - and silversmiths manufactured buckles and hooks, pins and
brooches in gold and argent. The locksmiths offered fastenings, large or
small but in iron, tin and brass.
History of Buttons -The Crusades
|
|
During the crusades (11th-13th
century), the art of making buttons was importend here from the Near East.
When it became usage to wear clothes narrower around the body, the role of
buttons became more important.
In the thirteenth century it was in to wear closely connecting sleeves from
pulse to elbow, both for women and for men. There are drawings known which
show a row of small buttons, placed near each other, used as decoration of
the sleeve and body. There were also practical reasons to use buttons,
because otherwise people had to sew together the sleeves each morning and to
release them each evening. There were women who did this because they found
buttons too lawless. False modesty, because it was a time when slits in
lateral slits in vests, upper dresses and farmer skirts, which show a glimpse
of the skin, were popular. According to the church, the gates of hell were
opened and buttons were cesured for both sexes. Only laces couls prevent
impropriety of clothing.
|
|
History of Buttons- Begining
fourteenth century
|
Beginning the forteenth century,
there are women who accentuate their waist. The button manufacturers do good
business; up to 38 buttons in front, 20 on each sleeve, one a fold, around
the neckline, as a jewel.
The text beneath is being translated, now it is just the text transleted
bij google Translate
Several artisans made buttons: jewelers, enamel workers, coppersmiths, toy
makers, woodworkers. Also rosary makers made cheap buttons from simple
materials such as bone and horn.
In the thirteenth century bij Saint Louis decided:
-horn, bone and ivory were reserved for rosery makers,
- button manufactorers received the right to copper, brass and simple
materials such as bone and horne,
- goldsmiths got precious metals and glass.
But this arrangement brought little lightening.
Simple buttons from wood or iron were coverd with a layer of fabric which was
braided graceful, a technique that is called passementerie. Damasquinage
also, the act of fitting gold or silver wires in iron or steel becomes known.
Rhinestone and marble mosaic was appreciated, but gold is number one for
buttons and jewellery. The goldsmith is king.
|
History of Buttons -The
Renaissance
|
|
During the Renaissance and the
beginning of the sixteenth century, buttons with stones decorated hats,
shirts, sleeves and jackets of wealthy gentlemen and ladies. They were small
buttons with silver or golden background, artistic edited, often filled with
enamel and pearls, diamonds, rubies, granaatstone, esmaralds or rock crystal.
The lower class wore buttons of bone, wood, tin, copper, bronze, leather,
dust and possible glass.
During the fifteenth century, our regions knew a first form of industrial
development like for instance 'printing'. The emergence of markets that were
organized on the occasion of religious festivities made the buttonmakers sell
their wares on a larger scale could.
|
|
History of Buttons-Sixteenth
Century
|
In the sixteenth century, the
technique of enamel a revival. This technique is already knew bij the acient
Greeks in the fourteenth century BC, and is pulverized email ( stekla, clear
or colored) to melt on a flat surface. We can make this a drawing with thin
wire(cloisonné) or by affixing metal oxides color, it was more paint on
enamel.
In the seventeenth century, the buttons on jackets and gentleman coats
usually small, numerous an egually decorative and funtional, but only for
man. They were used for cloting together to make in the way that we now know.
Women locked their garments with laces, ribbons in parentheses.
History of Buttons- The Seventeenth
Century
|
|
Until the seventeenth century
buttons were real gems. The Scottish Quee Mary Stuart (1562-1568) had a lot
of juwel buttons. When she was beheaded in London in 1687, she wore buttons
in jet an pearl, designed as small acorns.
For the collectors, thes buttons oldest rarely be found. What still be found,
The Dutch silver buttons from the seventeenth century. This has been
comfirmed bij a agrafe ( a swab trough the eye), as they could for different
clothings.
|
History of Buttons- Last quarter
of the 18th century
|
From the last quarter of the
eighteenth century, large buttons were in fashion. The rage of luxery buttons
lasted until about 1815. The following 35 year got the button a more
functional and modest role although the quality and unsurpassed craftmanship.
Wearing buttons was only for men.
It changed around 1850.
As the ninteenth century progressed and during the industrial revolution new
materials were invented and mass production was unfolding, the quality
deteriorated greatly.
|
History of Buttons- Japenese
influence
|
|
In 1854, the Japanese ports opened
to trade, and we know that in the years to follow a wave of japanese
influences:
- Satsumas: porcelain with charactiristic crackle glaze stippeld with gold
- Japanese laquer or Chinalaque, a natural resin, had a big success
- Imports of vermilion red.
- Silver, enamel inlaid with mother- of- pearl in an Oriental motifs
This effect lasts until 1960.
History of Buttons- Queen Victoria
|
After Louis XIV, the Sun King, no
one had a greater impact on the button industry as Queen Victoria of England.
After the death of Prince Albert in 1861, she only wore jewelry and buttons
in jet, as a sign of mourning. And this for 25 years. Those buttons and
jewelry were widely copied in black glass, which is a lot cheaper for the
common people. The glass was melted in steel moulds and pressed in many
different motives. One can find the same models in metal and stained glass.
|
History of buttons- Picture
buttons
|
|
It is also the period of the
buttons with pictures of opera's, fables, plays, children(Kate Greenaway)
birds, flowers....And all this in different sizes.
At the end of the nineteenth century had silverware a rise in England. Large
silver buttons with a large semi-were worn a cape or cloak to be closed. This
'gay ninetees'are very sought.
|
|
History of Buttons -Artnouveau/Art
Deco
|
Also for the buttons from the Art Nouveau (1890 -1920) is
widely used silver, in addition, horn, toitoise, enamel and glass. In contrat
to the art deco (1910 - 1940) which include glass, plastic and shiny metal
were used.
1918 is the limit collectors used to talk about old or modern buttons.
|
Button History- Modern Buttons
|
|
Of the modern buttons, we can
mention that in 1920 the china buttons on the market came in the form in
which we still know at this moment.
Some momentary styles:-1940: transparent glass,
-1920-1930: imitation of wood (Burwood an Syroco)
-1940-1950: Bakelite in colors
-1950: half ......glass
-After the second world war: coloured glass,
-In the sixties: metal combined with plastics
|
|
History of Buttons- Haute Couture
|
In the Haute Couture there are
some button designers working for the Couturiers. They designed buttons en
buckles.
Some name's of designers are:
Jean Clément, Jean Schlumberger, François Hugo, Lucien Weingott, Line
Vautrin, Hélène Méchin , Monique Ogier and André Molco etc.
Written by: Griet van Ranst- Text based on information found in:
The big book of buttons: E.Hudges and M. Lester
Boutons: T. Gandouet
Buttons: N.Fink, M.Ditzler
Boutons: L.Allio
|
|
|
|
|
|
|
Geen opmerkingen:
Een reactie posten